Ο ΑΓΝΩΣΤΟΣ ΙΟΣ ΖΙΚΑ ΠΟΥ ΤΡΟΜΑΖΕΙ ΤΗΝ ΥΦΗΛΙΟ

Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε και ταξιδιωτικές οδηγίες από ΚΕΕΛΠΝΟ

Με τον ιό Ζίκα να εξαπλώνεται στην Καραϊβική και την Λατινική Αμερική, το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων της Αμερικής έχει εκδώσει ένα ειδικό δελτίο με το οποίο ενημερώνει τις γυναίκες να αποφεύγουν να ταξιδέψουν στις χώρες των εν λόγω ζωνών ειδικά στην περίπτωση που περιμένουν παιδί.

Αυτό γιατί ο ιός συνδέεται με την ανάπτυξη ασυνήθιστα μικρών κεφαλιών και με την πρόκληση εγκεφαλικής βλάβης στα νεογνά.

Τι είναι ο ιός Ζίκα;

Πρόκειται για μία τροπική μόλυνση που εμφανίζεται για πρώτη φορά στο δυτικό ημισφαίριο. Είναι επί της ουσίας μία λοίμωξη που μεταδίδεται με τα κουνούπια και συνδέεται με τον δάγκειο πυρετό, τον κίτρινο πυρετό και τον ιό του Δυτικού Νείλου. Εμφανίστηκε για πρώτη φορά στην Ουγκάντα, το 1947, και αν και είναι κοινός στην Αφρική, δεν άρχισε να εξαπλώνεται ευρέως στο Δυτικό ημισφαίριο μέχρι τον περασμένο Μάη που ξέσπασε στην Βραζιλία.

Πώς εξαπλώνεται;

Μεταδίδεται μέσω του είδους Aedes που μπορούν να αναπαραχθεί σε μία λίμνη νερού τόσο μικρή όσο το καπάκι ενός μπουκαλιού.

Πρόκειται για το ίδιο κουνούπι που ευθύνεται για την εξάπλωση του κίτρινου πυρετού. Στην Αμερική ανησυχούν γιατί το εν λόγω κουνούπι έχει εντοπιστεί σε αρκετές περιοχές.

Το ασιατικό κουνούπι τίγρης, Aedes albopictus, μπορεί και αυτό να μεταδώσει τον ιό αν και ερευνάται η αποτελεσματικότητά του.

Αξίζει να σημειωθεί ότι υπήρξε αναφορά σύμφωνα με την οποία ο ιός μεταδόθηκε έπειτα από μετάγγιση αίματος και μία ακόμα αναφορά για μετάδοση μέσω του σεξ.

Πώς μπορώ να μάθω αν μολύνθηκα;

Τα συμπτώματα της μόλυνσης σε πολλές περιπτώσεις είναι «αθόρυβα», ενώ πρόκειται για μία ασθένεια που είναι δύσκολο να διαγνώσει κάποιος.

Πυρετός, εξανθήματα, πόνος στις αρθρώσεις και κόκκινα μάτια είναι μερικά από τα συμπτώματα, σπάνια όμως κρίνεται απαραίτητη η νοσηλεία.

Όσον αφορά στο αν υπάρχει κάποιο ειδικό τεστ, πρέπει να σταλεί ιστός ή αίμα σε κάποιο εξειδικευμένο εργαστήριο έτσι ώστε ο ιός να ανιχνευθεί μέσω εξελιγμένων μοριακών δοκιμών.

Πως ο Ζίκα προκαλεί εγκεφαλική βλάβη στα βρέφη;

Οι επιστήμονες μόλις ξεκίνησαν να συνδέουν τα σημάδια. Η πιθανότητα ο Ζίκα να προκαλεί μικροκεφαλία -ασυνήθιστα μικρά κεφάλια και εγκεφαλική βλάβη – στα έμβρυα προέκυψε τον Οκτώβρη όταν οι γιατροί στην βόρεια Βραζιλία παρατήρησαν μία έξαρση. Αξίζει να σημειωθεί ότι στη Βραζιλία γεννιούνται κάθε χρόνο 3 εκατομμύρια παιδιά, με τις αρχές να ανακοινώνουν ότι ερευνούν 3.500 περιστατικά μικροκεφαλίας.

Έχει σημασία αν μία γυναίκα μολυνθεί κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης;

Η πιο επικίνδυνη περίοδος είναι όταν οι γυναίκες βρίσκονται στο πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης και δεν γνωρίζουν για αυτή, άρα δεν παίρνουν και τις κατάλληλες προφυλάξεις.

Μέχρι στιγμής πάντως δεν έχει ακόμα διαπιστωθεί πως ο συγκεκριμένος ιός διαπερνά τον πλακούντα και μολύνει το μωρό.

Υπάρχει κάποιο εμβόλιο; Πως μπορώ να προφυλαχθώ;

Δεν υπάρχει κανένα εμβόλιο για τον ιό Ζίκα. Έτσι το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων της Αμερικής προειδοποιεί τις γυναίκες που είναι έγκυες να αποφύγουν να ταξιδέψουν στις παραπάνω περιοχές και ζητάει από όσες σκέφτονται να ξεκινήσουν προσπάθειες για να μείνουν έγκυος να επισκεφθούν τον γιατρό τους για συμβουλή.

Όσον αφορά γενικά στους ταξιδιώτες, πρέπει να λαμβάνουν όλα τα πιθανά μέτρα για να αποφύγουν ένα πιθανό μολυσμένο τσίμπημα κουνουπιού.

Το ΚΕΕΛΠΝΟ ανακοινώνει σχετική ταξιδιωτική οδηγία προφύλαξης:

Οι ταξιδιώτες που επισκέπτονται περιοχές με τρέχουσα τοπική μετάδοση της λοίμωξης, συνιστάται να λαμβάνουν συνεχή μέτρα αποφυγής των δηγμάτων από κουνούπια, καθώς το κουνούπι, που μεταδίδει τη νόσο, τσιμπά κατά τη διάρκεια ημέρας και νύχτας, σε εξωτερικούς και σε εσωτερικούς χώρους, καθώς και στις αστικές περιοχές.

Ιδιαιτέρως, όσον αφορά νήπια, ηλικιωμένους, εγκύους και άτομα με σοβαρές χρόνιες νόσους ή ανοσοκαταστολή, συνιστάται συνεκτίμηση του κινδύνου νόσησης και των συνιστώμενων μέτρων προφύλαξης πριν από το ταξίδι σε ενδημικές περιοχές. Ιδιαίτερα στις εγκύους συνιστάται αυξημένη προστασία κατά των δηγμάτων από κουνούπια στις ενδημικές περιοχές.

Ο ταξιδιώτης θα πρέπει:

• Να φορά φαρδιά ελαφρά ρούχα με μακριά μανίκια, μακριά παντελόνια, ψηλές κάλτσες, και, επιπλέον, σε εξωτερικούς χώρους, κλειστά παπούτσια και καπέλο.
• Να χρησιμοποιεί στο ακάλυπτο δέρμα εντομοαπωθητικά, όπως DEET (N-diethyl-m-toluamide) σε συγκέντρωση 30-50%. Για τον ψεκασμό των ρούχων του (όχι απευθείας στο δέρμα) να χρησιμοποιεί εντομοκτόνα σκευάσματα, όπως περμεθρίνη, τετραμεθρίνη, αλλεθρίνη κ.α.
• Να χρησιμοποιεί εντομοκτόνα σκευάσματα (σπρέι, φιδάκια, ταμπλέτες) στους χώρους που πρόκειται να καταλύσει.
• Να χρησιμοποιεί κουνουπιέρα κατά τις ώρες του ύπνου. Συστήνεται η κουνουπιέρα να ψεκάζεται με εντομοκτόνο.

Μετά την επιστροφή από περιοχή με κρούσματα από ιό, ο ταξιδιώτης συνιστάται να παρακολουθεί την υγεία του ταξιδιώτη για 12 ημέρες. Αν κατά τη διάρκεια αυτών των ημερών παρουσιαστεί πυρετός, πονοκέφαλος, ερυθρότητα στα μάτια, εξάνθημα, μυαλγίες και αρθραλγίες, συνιστάται ο ταξιδιώτης να αναζητήσει ιατρική βοήθεια και να ενημερώσει τον ιατρό για το ταξιδιωτικό του ιστορικό.